Explosieveiligheid als kerndeskundigheid: optimale risicobeheersing op basis van een professioneel explosieveiligheidsdocument

Bij explosierisico denkt u wellicht aan bedrijfsomgevingen met licht ontvlambare stoffen als benzinedamp of gas, maar er zijn veel meer stoffen die explosiegevaar opleveren.

Een explosieve atmosfeer ontstaat bij een mengsel van zuurstof met een brandbare substantie. Naast gas en brandbare dampen kan het ook gaan om bijvoorbeeld houtstof, kunststofdeeltjes, meel, melkpoeder of zelfs metaaldeeltjes.

Advies, preventie, reactie

Om explosiegevaar af te wenden is deskundig advies onontbeerlijk. EFPC heeft deze deskundigheid gebundeld onder de merknaam HSE-advies. Ons primaire doel is voorkomen dat brandbare stof zich door de lucht kan verspreiden. Is dat in uw bedrijfsproces niet haalbaar, dan bekijken we samen met u welke potentiële ontstekingsbronnen we kunnen wegnemen.

Naast alle preventieve maatregelen houden we ook rekening met de gevolgen als er tóch een explosie ontstaat, onder meer met constructieve maatregelen om de gevolgen van een explosie te beperken.

Zeker van state-of-the-art deskundig advies

De wettelijk verplichte bescherming van werknemers tegen explosiegevaar is vastgelegd in de ATEX 153 richtlijn, in Nederland nader uitgewerkt in het Arbeidsomstandighedenbesluit. Deze richtlijn schrijft voor dat een onderneming alle explosierisico’s moet identificeren, beoordelen, en beschrijven in een explosieveiligheidsdocument (EVD). Wij zijn erkend expert op het gebied van explosiegevaar, verzorgen explosierisicoanalyses en stellen ook de wettelijk verplichte documenten op.

Als voorkomen niet mogelijk is, moet u maatregelen treffen tegen mogelijke ontstekingen

Het ExplosieVeiligheidsDocument (EVD)

Het EVD is verplicht als u te maken hebt met explosiegevaarlijke gebieden in of rond uw gebouwen en/of installaties. In dit document staat beschreven hoe u kunt voorkomen dat een explosieve atmosfeer (een brandbaar mengsel van zuurstof met gas, dampen of stofdeeltjes) ontstaat.

Als voorkomen niet mogelijk is, moet u maatregelen treffen tegen mogelijke ontstekingen (vonken, vuur etc.) en tegen de schadelijke gevolgen als er ondanks alles toch een explosie plaatsvindt. Telkens als u uw bedrijfsprocessen of de werkomgeving aanpast, kan dit invloed hebben op de explosierisico’s en is het zaak het EVD te actualiseren.

Audit implementatie Explosieveiligheidsdocument

Als u al een explosieveiligheidsdocument hebt, moeten ook de organisatorische maatregelen daarbij aansluiten. Omdat het organiseren van de explosieveiligheid vaak een complex en langdurig proces is, blijkt in de praktijk de actuele status soms onduidelijk. EFPC maakt de actuele situatie inzichtelijk met een audit op de implementatie van het explosieveiligheidsdocument.

Hebt u een EVD en voldoet dit aan de norm?

Veelgestelde vragen

Explosieveiligheid verwijst naar het geheel van maatregelen en procedures die worden toegepast om explosies te voorkomen en de gevolgen ervan te beperken. Dit omvat het opstellen van een explosieveiligheidsdocument, gevarenzone-indeling gebruik van explosieveilige apparaten en -apparatuur en het uitwerken van organisatorische maatregelen om een veilige werkomgeving te garanderen.

Een explosie kan ontstaan wanneer een brandbare stof (gas, brandbare damp, brandbare nevel of brandbaar stof) in contact komt met een ontstekingsbron binnen een explosieve atmosfeer. Dit wordt vaak geïllustreerd door de explosiedriehoek, die de drie elementen voor een explosie benadrukt: brandstof, zuurstof en ontstekingsbron.

De ATEX richtlijnen zijn Europese regels die in de Nederlandse wetgeving zijn geïmplementeerd en die de minimale veiligheidseisen voor werkplekken en apparatuur in explosiegevaarlijke omgevingen specificeren. Ze omvatten onder andere het opstellen van een explosieveiligheidsdocument (EVD) incl. een de gevarenzone-indeling en een risicobeoordeling ontstekingsbronnenvolgens het Arbeidsomstandighedenbesluit waarin de richtlijn 1999/92/EEG (kortweg: ATEX 153 richtlijn) is geïmplementeerd3.

Als er gevarenzones zijn vastgesteld moet binnen deze gevarenzones explosieveilige apparatuur worden gebruikt overeenkomstig de apparatencategorie van het Warenwetbesluit explosieveilig materieel 2016 waarin de richtlijn 2014/34/EU (kortweg: ATEX 114) is geïmplementeerd.

Ja, het opstellen van een Explosieveiligheidsdocument (EVD) is verplicht onder de ATEX-wetgeving. Het document moet informatie bevatten over de maatregelen die zijn genomen om explosierisico’s te beheersen en moet regelmatig worden bijgewerkt.

Een explosieve atmosfeer, ook bekend als een ATEX-zone, is een gebied waarin een explosieve atmosfeer kan voorkomen. In deze zones moeten specifieke veiligheidsmaatregelen worden genomen, zoals het gebruik van ATEX-gemarkeerde apparatuur.

Een EVD bevat een gedetailleerde risicoanalyse explosieveiligheid, een beschrijving van de explosieve atmosferen die kunnen voorkomen, de zonering, en de technische en organisatorische maatregelen die zijn genomen. Het moet ook informatie bevatten over de opleiding explosieveiligheid die aan werknemers wordt gegeven.